Wat betekenen de begrippen inflatie en deflatie? En wat voor invloed heeft inflatie en deflatie op de economie en het koopgedrag van consumenten?
Inflatie betekent dat het algemeen prijsniveau (dus alle prijzen) omhoog gaan. Daardoor kan je met dezelfde hoeveelheid geld steeds minder kopen. Op die manier wordt dus je geld minder waard als er sprake is van inflatie.
De meeste mensen weten – ongeveer – wat het inhoudt. Vraag ernaar en je krijgt een antwoord in de richting van “iets met stijgende prijzen”. Maar het kan geen kwaad om er iets meer over te weten. Inflatie heeft namelijk directe invloed op jouw koopkracht.
Hoe wordt inflatie gemeten?
In Nederland meten we de inflatie aan de hand van de zogenaamde consumentenprijsindex (CPI). De CPI kun je zien als een ‘mandje’ van de meest voorkomende consumentengoederen en -diensten. Denk onder andere aan voedingsmiddelen, consumptieartikelen (zoals een nieuwe spijkerbroek of smartphone), huurprijzen en energiekosten en benzine.
Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) houdt de consumentenprijsindex nauwkeurig bij en publiceert iedere maand de nieuwste data. De procentuele wijziging ten opzichte van dezelfde maand van het voorgaande jaar bepaalt het inflatiecijfer.
Het verschil tussen inflatie en deflatie
Zoals gezegd is er sprake van inflatie wanneer de prijzen van consumentenproducten stijgen. Deflatie – aan de andere kant – wordt juist gekenmerkt door dalende prijzen. Deflatie is dus het tegenovergestelde van inflatie en leidt ertoe dat je geld méér waard wordt.
Deflatie komt in de meeste economieën weinig voor. Er worden doorgaans actief maatregelen genomen om deflatie te voorkomen. Deflatie wordt gezien als schadelijk voor de economie.
Wat zijn de gevolgen van inflatie?
Het gevolg van inflatie is dat je minder kunt kopen met hetzelfde geld. Door inflatie neemt je koopkracht dus af. In economieën zoals die van Nederland lopen de lonen gemiddeld gezien mee met de inflatie. Hierdoor blijft je koopkracht ongeveer hetzelfde.
Wat betekent inflatie voor je spaargeld?
Inflatie heeft effect op de waarde van je spaargeld. Dat is het geval wanneer de inflatie hoger is dan de rente die je krijgt op je spaarrekening. Je kunt dan relatief gezien minder kopen met je spaargeld. Als de rente op je spaarrekening hoger is dan de inflatie, wordt je spaargeld juist relatief gezien meer waard.
Op dit moment ligt de gemiddelde rente op spaarrekeningen ruim lager dan de inflatie. Dat betekent dus dat het spaargeld op je spaarrekening minder waard wordt.
